Mèo Manul là giống mèo hoang sống chủ yếu ở những vùng khô cằn và có khí hậu lạnh giá. Chúng được biết đến với ngoại hình độc đáo, đáng yêu, và là một trong những giống loài quý hiếm được đưa vào sách đỏ. Trong bài viết dưới đây, hãy cùng Kat Gyrl tìm hiểu một số thông tin về nguồn gốc, đặc điểm về tính cách và ngoại hình của giống mèo hoang dã này nhé.
1. Nguồn gốc của mèo Manul
Mèo Manul còn được gọi với rất nhiều cái tên thú vị khác như mèo Pallas, mèo núi Kush hay Otocolobus manul. Giống mèo này được phát hiện lần đầu tại vùng núi Caucasu, trong các vùng đồng cỏ và cây bụi ở dãy núi nam Siberia vào năm 1776. Theo các nhà khoa học, mèo Manul phổ biến nhất ở một số khu vực như vùng biển Caspi, Pakistan, Kazakhstan, Trung Quốc và Mông Cổ. Đặc tính của chúng là sinh sống tại những nơi khô cằn và có khí hậu lạnh giá.
Lần đầu tiên mèo Manul được tìm thấy ở phía Đông dãy núi Sayan là vào năm 1997. Chỉ sau đó 5 năm, vào năm 2002 chúng được đưa vào sách đỏ vì tỷ lệ cá thể sụt giảm nghiêm trọng. Nguyên nhân là do môi trường suy thoái và việc săn bắn bừa bãi của con người. Dù vậy thì loài mèo này vẫn không nhận được nhiều sự quan tâm dù đã có mặt trong sách đỏ. Đến năm 2008, mèo Manul được chuyển vào nuôi trong khu bảo tàng quốc gia Khoji của Iran.
>> Xem thêm: 22 giống mèo rừng hoang dã và quý hiếm nhất trong tự nhiên
2. Đặc điểm ngoại hình nổi bật của mèo Manul
Là giống mèo hoang dã nhưng mèo Manuk cũng chỉ có kích thước trung bình. Cụ thể một chú mèo trưởng thành sẽ có kích thước như sau:
- Chiều cao trung bình: khoảng 46 – 65 cm
- Cân nặng trung bình: khoảng 2.5 – 4.5 kg
- Tuổi thọ: 10 -15 năm
Phần đầu của mèo Manul khá tròn và có kích thước lớn. Khuôn mặt có nhiều đặc điểm giống khỉ, với tai hình tam giác, rất nhỏ và nằm cách xa nhau, hướng về phía trước. Mèo Manul sở hữu đôi mắt to tròn rất sáng, có thể có màu xanh lá cây hoặc màu vàng nhạt. Mũi mèo tương đối nhỏ, khá thẳng và thon gọn, đầu mũi nhạt màu và có hình tam giác. Hàm răng của mèo nhỏ, khum thành hình vòng và hướng lên trên, phần răng nanh vô cùng sắc nhọn.
Thân hình của mèo Manul tương đối săn chắc, phần lưng không quá dài, xương sống cong nhô lên cao nên trông vô cùng chắc khỏe. Phần ngực, hông và đùi có cơ bắp phát triển, đặc biệt là ở thân dưới, phần bụng sau bằng phẳng. Bề ngoài mũm mĩm, tròn quay nên trông chúng rất nặng. Nhưng trên thực tế, kích thước của chúng chỉ được xếp vào loại trung bình.
Mèo Manul sở hữu đôi chân ngắn, to và vô cùng khỏe. Trong đó, chân sau thường to và săn chắc hơn chân trước rất nhiều. Bàn chân có đặc điểm to, tròn, móng chân ngắn, khỏe và có những móng cứng, nhọn. Phần đệm thịt mềm bên dưới giúp mèo di chuyển dễ dàng hơn trên nhiều loại địa hình. Phần đuôi dài, thon và tương đối to.
Bộ lông của mèo Manul vô cùng mềm mịn. Sợi lông nhỏ, ngắn và sờ vào vô cùng thoải mái. Cơ thể được bao phủ hoàn toàn bởi lớp lông ngắn, phần ria 2 bên mép mọc dài, cứng và cong xuống dưới. Màu lông của mèo Manul không đa dạng, phổ biến nhất là màu xám, xen lẫn với các đốm đen ở đầu và đuôi.
3. Tính cách và thói quen của mèo Manul
Là giống mèo hoang dã, lại sinh sống ở môi trường lạnh giá, khắc nghiệt, lối sống của mèo Manul được đánh giá là khá cô độc và bí ẩn. Chúng chỉ tiếp xúc với nhau vào mùa sinh sản kéo dài từ tháng 12 cho đến tháng 3, đa số thời gian còn lại sẽ đi lang thang hoặc sống trong hang 1 mình.
Mèo Manul có tập tính đánh dấu lãnh thổ. Ở trong địa bàn của mình, chúng sẽ lựa chọn các hang động, vách đá hoặc khe núi để dễ dàng ẩn náu hơn, đồng thời sẵn sàng đi ra ngoài vào bất cứ thời điểm nào trong ngày để săn mồi. Mèo Manul là tay bắt mồi cừ khôi, với kỹ năng rình rập và vồ mồi vô cùng chuẩn xác. Khả năng này được tạo ra và tôi luyện hàng ngày để sinh tồn tại khu vực khô cằn, khắc nghiệt.
Cũng vì đặc tính sống như vậy nên tính cách mèo Manul cũng không hề hiền lành hay dễ dàng thuần hóa. Chúng cảnh giác với bất cứ động vật lạ mặt nào, đặc biệt là con người. Theo những người đã chứng kiến, những chú mèo Manul con từ khi mới đẻ, chưa biết mở mắt nhưng đã biết gầm gừ để đe dọa đối phương.
Tuy nhiên, trong đời sống của mình, mèo Manul cũng gặp khá nhiều bất lợi khi di chuyển với đôi chân ngắn cũn. Do đó, mỗi khi cảm thấy nguy hiểm thì thay vì chạy nhanh, chúng sẽ nhanh chóng tìm hang hốc để núp vào. Một là tránh thoát và hai là quyết chiến tới cùng với đối thủ.
4. Sinh sản của mèo Manul
Đặc tính sinh sản của mèo Manul khá tương đồng với những loại mèo khác. Nếu được sống trong môi trường thích hợp, đây là loài mèo có tuổi thọ khá cao, lên đến 10-15 năm. Chúng bắt đầu thời kỳ sinh sản của mình khi được 1 tuổi và kết thúc vào năm 6 tuổi. Trong suốt vòng đời của mình, mèo Manul mẹ có thể đẻ từ 4-6 lứa con, mỗi lứa thường có từ 4-6 chú mèo.
5. Giá mèo Manul hiện nay
Số lượng mèo Manul khá ít ỏi trên toàn thế giới. Chúng còn đang đứng trước nguy cơ bị tuyệt chủng và được đưa vào sách đỏ năm 2008. Ngoài môi trường tự nhiên hiện nay cũng không còn nhiều, bởi mèo Manul chủ yếu sinh sống ở các vườn quốc gia hoặc khu bảo tồn. Do đó, không có bất cứ hoạt động thương mại nào được thực hiện với giống mèo này bởi vì sẽ bị coi là phạm pháp.
6. Các thông tin thú vị về mèo Manul
Là loài mèo hoang dã nhưng mèo Manul cũng gây ấn tượng với rất nhiều người yêu mèo nhờ ngoại hình độc đáo và tính cách gắt gỏng đáng yêu. Dưới đây là một số thông tin thú vị về mèo Manul mà bạn có thể tham khảo:
6.1 Bộ lông đánh lừa cân nặng
Nếu bạn chưa tìm hiểu các thông số về cân nặng thì chắc chắn sẽ bị bộ lông của mèo Manul đánh lừa. Trên thực tế, chúng chỉ nặng khoảng 2,5 – 4,5 kg và dài từ 46 – 65 cm, nghĩa là tương đương một chú mèo ta tại Việt Nam. Tuy nhiên, có thể là do đôi chân ngắn với bộ lông siêu dày nên thoạt nhìn trông chúng vô cùng to và nặng.
Tuy nhiên, dù không quá nặng hay to lớn về kích thước, giống mèo này lại sở hữu những khối cơ bắp vô cùng vững chãi và chắc khỏe. Thú vị hơn là, nếu bạn mang mèo Manul so sánh với một em mèo tây hay mèo ta thì chẳng khác nào mang đô vật so sánh với một người bị suy dinh dưỡng.
6.2 Đôi tai không hề cụp
Mèo Manul có đôi tai ngắn và nằm cách xa nhau, đây cũng chính là điểm đặc trưng tạo nên cái tên khoa học của chúng. Trong đó, “Oto” có nghĩa là tai và ‘Kolobus’ có nghĩa là ‘xấu xí’ theo tiếng Hy Lạp.
Bởi đôi tai của mèo rất ngắn, bạn có thể nhầm lẫn chúng có đôi tai cụp giống như mèo cảnh Scottish Fold. Tuy có thể hơi “lạ” một chút nhưng đôi tai này lại là kết quả của quá trình tiến hóa sau nhiều năm, bởi nó rất có ích trong việc rình rập và săn bắt con mồi. Đặc biệt là trong địa hình đồng cỏ thấp và không có nhiều cây cao che phủ.
6.3 Khuôn mặt giống khỉ
Nếu bạn mới nhìn mèo Manul lần đầu tiên và tưởng nhầm đó là một con khỉ thì đừng lo, bởi có rất nhiều người cũng nhầm lẫn giống bạn. Cấu trúc mặt của loài mèo này khá lạ, mặt chúng ngắn và có kích thước tương đương với mèo Ba Tư mặt tịt. Kết hợp cùng bộ lông rậm rạp và phần bờm lông phát triển ở dưới cằm nên trông chúng khá giống khỉ khi đang ngồi.
Bên cạnh đó, đồng tử của loại mèo này cũng không bị co lại một cách bình thường khi tiếp xúc với ánh sáng chói chang như những loài mèo khác. Mắt của chúng khi đó sẽ chỉ còn là một chấm tròn nhỏ, thoạt nhìn trông càng giống khỉ.
6.4 Con ngươi khác biệt
Đa số những giống mèo khác sẽ có con ngươi co lại giống như hình khe dọc. Ngược lại, mắt của mèo Manul co lại theo hình tròn. Đây cũng là một điểm đặc trưng mà bạn có thể sử dụng để nhận diện chúng.
7. Nguy cơ tuyệt chủng của mèo Manul
Sở hữu bộ lông siêu dày cùng một số đặc điểm khác lạ nên mèo Manul luôn phải đối mặt với nạn săn bắn bừa bãi của con người. Người ta săn mèo Manul để lấy lông bán (đây là bộ phận có giá trị rất cao trên thị trường nhờ độ ấm), ngoài ra còn lấy xương của chúng để nấu cao, hay một số bộ phận khác dùng làm thuốc.
Ngoài ra, nguyên nhân khiến loài mèo này đứng trước nguy cơ tuyệt chủng còn do sự suy thoái và biến đổi môi trường sống. Việc phát triển, mở rộng quy mô môi trường sống, tăng cường chăn nuôi gia súc và làm nông nghiệp đã khiến khu vực sinh sống của mèo Manul bị thu hẹp lại, bên cạnh đó còn làm giảm số lượng con mồi tự nhiên.
Những chú chó chăn cừu cũng là mối đe dọa với mèo Manul. Ước tính có đến hơn 56% số ca mèo Manul mất ở miền trung Mông Cổ có liên quan đến những chú chó này. Ngoại hình tương tự với chuột Marmot nên mèo Manul cũng thường xuyên bị thợ săn bắn nhầm.
Chính vì thực trạng báo động như vậy nên trên thế giới đã có một liên minh bảo tồn mèo Manul với cái tên PICA được thành lập năm 2016. Mục tiêu của liên minh này là thực hiện các chương trình nâng cao nhận thức để bảo vệ giống mèo, tăng số lượng cá thể trong tự nhiên.
Trên đây là một số thông tin về mèo Manul – chú mèo đáng yêu với những biểu cảm gắt gỏng ngộ nghĩnh. Nếu bạn còn bất cứ thắc mắc gì về loài mèo này, hoặc muốn tìm hiểu thêm thông tin về các loại mèo khác thì đừng quên theo dõi Kat Gyrl hàng ngày để có thêm nhiều bài viết hay ho.
